Ατομικές Συνεδρίες Ψυχοθεραπείας Ενηλίκων, Εφήβων & Παιδιών
Η Γνωσιακή Συμπεριφορική Ψυχοθεραπεία είναι μια μορφή ψυχοθεραπείας, η οποία ξεκίνησε από τον Aaron Beck στις αρχές τις δεκαετίας του ’60.
Αποτελεί μια δομημένη, βραχεία, συνεργατική θεραπεία, προσανατολισμένη στο «εδώ και τώρα», με στόχο την επίλυση μιας μεγάλης γκάμας διαπροσωπικών δυσκολιών και προβλημάτων. Εμπνευσμένη από τη Στωική φιλοσοφία, η ΓΣΘ δίνει έμφαση στη σύνδεση που υπάρχει ανάμεσα στις σκέψεις, τα συναισθήματα και τη συμπεριφορά.
ΕπικοινωνίαΗ θεραπευτική σχέση
Ο θεραπευτής βασίζεται στη συνεργατική σχέση με τον θεραπευόμενο, έχοντας σαν στόχο να βοηθήσει το άτομο να εντοπίσει τις δυσλειτουργικές σκέψεις και να τις διαχειριστεί, αντικαθιστώντας τες με πιο λειτουργικές σκέψεις, επιφέροντας την επιθυμητή συμπεριφορική αλλαγή. Σύμφωνα με τον A. Beck, οι ψυχολογικές δυσκολίες εξηγούνται ως γνωσιακές διαστρεβλώσεις γεγονότων, βασισμένες στην ενεργοποίηση αρνητικών σκέψεων για τον εαυτό, τον κόσμο και το μέλλον.
Πιο συγκεκριμένα, ο τρόπος με τον οποίο το άτομο ερμηνεύει τα γεγονότα καθορίζει τη συμπεριφορά του και όχι τα ίδια τα γεγονότα. Ο τρόπος με τον οποίο σκεφτόμαστε ελέγχει το πώς νιώθουμε και αντιδρούμε.
O τρόπος που σκεφτόμαστε επηρεάζει το συναίσθημα και τη συμπεριφορά μας.
Η θεραπευτική παρέμβαση
Η ΓΣΘ καθώς είναι προσανατολισμένη στην τρέχουσα κατάσταση του ατόμου, έχει αποδειχτεί ότι εφαρμόζεται με επιτυχία σε διάφορους τομείς όπως διαπροσωπικές δυσκολίες, δυσκολίες στις σχέσεις, παρεμβάσεις στην κρίση, προβλήματα στην παιδική και εφηβική ηλικία. Παράλληλα, οι έρευνες δείχνουν ότι είναι πολύ ωφέλιμη σε πληθώρα ψυχολογικών δυσκολιών και διαταραχών όπως:
- Αγχώδεις διαταραχές
- Κατάθλιψη
- Διπολική Διαταραχή
- Φοβίες
- Διαταραχές πρόσληψης τροφής
- Σεξουαλικές διαταραχές
- Μετατραυματικό στρες
- Ιδεοψυχαναγκαστική διαταραχή
- Διαταραχές προσωπικότητας
- Σχιζοφρένεια και άλλες ψυχώσεις
Η διάρκεια των συναντήσεων κυμαίνεται στα 50 με 60 λεπτά και ο αριθμός των συναντήσεων ποικίλει ανάλογα με τις ανάγκες του ατόμου και τους θεραπευτικούς του στόχους. Η ΓΣΘ μπορεί να διεξαχθεί σε ατομικό αλλά και ομαδικό επίπεδο, σε όλες τις ηλικίες ανεξάρτητα από το μορφωτικό, οικονομικό και κοινωνικό επίπεδο.
Το γνωσιακό μοντέλο
Η ΓΣΘ υποστηρίζει πως ο τρόπος που σκεφτόμαστε επηρεάζει το συναίσθημα και τη συμπεριφορά μας. Για να υπάρξει ψυχολογική δυσφορία θα πρέπει να έχει προηγηθεί κάποια αρνητική, δυσλειτουργική σκέψη. Αυτές οι σκέψεις (οι οποίες γεννούν το συναίσθημα και την συμπεριφορά) όταν επαναλαμβάνονται, δημιουργούν φαύλους κύκλους που εντείνουν και αναπαράγουν τις ψυχολογικές δυσκολίες.
Οι δυσλειτουργικές σκέψεις είναι βασισμένες σε σχήματα, δηλαδή βαθιά ριζωμένα πιστεύω, απόψεις και κανόνες που υπάρχουν σε κάθε άτομο και αποτελούν τη βάση των ερμηνειών που κάνει για τα γεγονότα. Από τα σχήματα πηγάζουν οι αρνητικές σκέψεις και οι πεποιθήσεις, οι οποίες καθορίζουν τον τρόπο με τον οποίο το άτομο αντιλαμβάνεται τον εαυτό του, τον κόσμο, του άλλους και έχουν διαμορφωθεί από πρώιμες εμπειρίες αλληλεπίδρασης με το γονεϊκό και κοινωνικό περιβάλλον.
Συχνές Ερωτήσεις
Η θεραπεία δίνει έμφαση στον έλεγχο, την αναγνώριση και την τροποποίηση των αυτόματων σκέψεων, των πεποιθήσεων και των σχημάτων που δημιουργούν τη δυσφορία. Είναι προσανατολισμένη σε στόχους, οι οποίοι τίθενται συνεργατικά με το άτομο, επικεντρωμένοι στα προβλήματα και την επιδιωκόμενη αλλαγή.
Μέσα από τη θεραπευτική σχέση, ο θεραπευτής διδάσκει το άτομο να αναγνωρίζει, να αξιολογεί και να απαντά στις δυσλειτουργικές σκέψεις και πεποιθήσεις, υιοθετώντας μια πιο προσαρμοστική στάση που θα βοηθήσει το άτομο να αισθάνεται καλύτερα αλλά και να συμπεριφέρεται με λειτουργικό τρόπο. Με στόχο την βελτίωση της διάθεσης, τη μείωση των συμπτωμάτων και την αλλαγή των μοτίβων σκέψης, η ΓΣΘ μπορεί να διδάξει το άτομο να γίνει ο θεραπευτής του εαυτού.
Η επιτυχημένη θεραπεία προϋποθέτει μια καλή θεραπευτική σχέση, βασικά στοιχεία της οποίας αποτελούν η ενσυναίσθηση, η φροντίδα, η ζεστασιά, το ενδιαφέρον και η επιστημονική επάρκεια. Η προσπάθεια κατανόησης του ατόμου είναι συνεχής και απαιτεί τη διαρκή ενημέρωση του ατόμου για τη φύση των δυσκολιών του, με στόχο τη δημιουργία, θεραπευτικών στόχων από κοινού και εξατομικευμένου θεραπευτικού πλάνου. Η συχνή αναζήτηση και παροχή ανατροφοδότησης, καθώς και οι ανοιχτές ερωτήσεις βοηθούν τον θεραπευτή να εντοπίσει τις δυσλειτουργικές πεποιθήσεις, αλλά και το ίδιο το άτομο να τις αναγνωρίσει και να τις αξιολογήσει. Από αυτό το σημείο, μπορεί να βρει νέες, ρεαλιστικές και λειτουργικές πεποιθήσεις, αλλά και να τροποποιήσει συστηματικά τις συμπεριφορικές του αντιδράσεις.
Η ΓΣΘ παρέχει πληθώρα γνωσιακών και συμπεριφορικών τεχνικών οι οποίες μπορούν να χρησιμοποιηθούν κατά την πορεία της θεραπευτικής διαδικασίας, ανάλογα το πρόβλημα αλλά και το στάδιο της θεραπείας. Η επιλογή της εκάστοτε τεχνικής από τον θεραπευτή βασίζεται επίσης στο ατομικό πλάνο θεραπείας, ώστε να βοηθηθεί το άτομο να βελτιώσει τη διάθεση του και να αλλάξει τον τρόπο σκέψης και συμπεριφοράς.
Η Γνωσιακή Συμπεριφορική Θεραπεία είναι μια πρακτική και δομημένη προσέγγιση, η οποία βοηθά τα άτομα να κατανοήσουν και να αλλάξουν τις αρνητικές τους σκέψεις και συμπεριφορές. Μέσω της ΓΣΘ, οι θεραπευόμενοι μπορούν να αναπτύξουν δεξιότητες και στρατηγικές για να αντιμετωπίσουν τις ψυχολογικές προκλήσεις και να βελτιώσουν την ποιότητα της ζωής τους.
